Standaard gebruiken we in onze printer papier in het A4-formaat. Ook A3 wordt vaak gebruikt, bijv. voor geniete tijdschiften die dichtgevouwen een A4 formaat hebben.
In bovenstaande figuur zie je dat er tussen die 2 minstens 7 andere formaten bestaan, die weliswaar lang niet allemaal belangrijk zijn.
Ook boeken worden in vele formaten aangemaakt, in functie van de doelstellingen die de auteur met het boek heeft. Later gaan we na welk formaat meestal bij welk soort boek gebruikt wordt.
De formaatkeuze speelt een belangrijke rol bij de drukprijs. De drukker drukt meestal op grote vellen papier die daarna tot het gevraagde formaat gevouwen en/of versneden worden. Het is raadzaam zo weinig mogelijk afval(papier) over te houden. Dit betaal je immers mee. Meestal is het verstandig zich te houden aan de standaardformaten. Dat is zeker zo als je pas achteraf beslist bij welke drukkerij je laat drukken. Als je de drukker vooraf kent, loont het de moeite met hem te overleggen welke afmetingen het voordeligst zijn bij het drukken op zijn persen. Die kunnen soms lichtjes afwijken van de standaardformaten.
Het A-formaat (uit de DIN-reeks) wordt bij ons het meest gebruikt, maar er bestaat ook een B-, C-, D-, enz. -reeks.
De A-standaard
In de A-standaard wordt vertrokken van een vel van 1 m², namelijk 1189 mm x 841 mm.
Dit noemen we dan A0. De keuze voor deze lengte en breedte is niet toevallig. De lengte is namelijk gelijk aan de breedte x 1,41 ... en dat is de vierkantswortel van 2.
Het volgende formaat bekomt men door het blad (in de langste zijde) in 2 te snijden. Een A1-vel is dus de helft van een A0-vel, een A2-vel de helft van een A1-vel,…
We komen zo tot volgende afmetingen:
Je herkent allicht A3, A4 en A5. A2 en A1 zijn klassieke formaten voor posters.
A6 is het formaat van postkaarten. A10 en A11 worden gebruikt bij postzegels.
De B-standaard
De B-standaard hanteert hetzelfde principe als de A-standaard maar waar men in het A0 formaat vertrekt van een oppervlakte van 1 m², start men in de B-reeks van de lengte van de korte zijde. Die is 1 m.
We bekomen volgende resultaten die we naast deze van de A-standaard plaatsen:
De B-standaard is zeer gebruikelijk bij de bruto-papierformaten die de drukkerij gebruikt.
Zo zullen zij op een B2-vel bijvoorbeeld 4 A4-pagina's drukken. Dan wordt van de 50 cm breedte 42 cm (2 x 21) gebruikt in het eindformaat en in de hoogte wordt 59,4 cm (2 x 29,7) van de 70 cm gebruikt. De rest gebruikt de drukker om allerlei controlestrips te drukken (snijtekens waar later moet op het eindformaat gesneden worden, registratietekens om de drukkleuren precies te positioneren, kleurenvlakjes om inktverzadiging te meten, ...).
De drukpersen zijn ook daarop afgestemd. Zo zal een drukker zeggen dat hij een 70-100 pers of een 50-70-pers heeft staan. Men drukt dan 8 pagina's recto en 8 pagina's verso op 1 vel van 50 x 70 cm.
De andere standaarden
Deze formaten liggen tussenin en worden voor specifieke toepassingen gebruikt. De C- en E-formaten worden bijv. voor enveloppen gebruikt. Een A4-vel gaat goed in een C4-envelop. Een B4-vel gaat dan weer goed in een E4-envelop.